Juvert
Petroselinum crispum
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Persil cultivé.
Descripcioun :Lou juvert, que nous vèn d'Asìo dóu couchant, samena au nostre desempièi l'Antiqueta, se retrobo naturalisa d'aqui d'eila. Dins la Vau-cluso trachis uno meno que vendrié, segound Reduron, de l'Age-Mejan. La varieta presentado eici, ié dison angustifolium, emé de fuioun prim. Autramen se recounèis à si flour jauno e si fru coustela.
Usanço :Èi bèn couneigu pèr assaboura, fres, lou manja. Caup proun de vitamino (A...) e de sau mineralo. Li racino, li fueio e li fru fan pissa, soun bon pèr l'estouma e li règlo e contro li gas.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Petroselinum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Baus
- Muraio
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino estenoumediterrano
Ref. sc. : Petroselinum crispum (Mill.) Nyman ex A.W.Hill, 1925
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786